Vay Nhanh Fast Money. Eski adıyla Emekli Sandığı üyeleri, yeni adıyla da 4/c’liler, yani memurların emeklilik şartları hem diğer çalışanlara göre farklıdır hem de erkek memurlar ile kadın memurların da emeklilik şartları faklıdır. Memurların emekliliğe hak kazanmasında iki önemli husus ilki; belirli süre sigortalı olmak, bu süre içinde de sosyal güvenlik primlerini eksiksiz ödemek ve yaş. Emeklilik süresi ise kadınlarda ve erkeklerde değişiyor. Ayrıca emeklilik yaşı da kadın ve erkek memurlarda farklı uygulanıyor. Bu üç şarttan biri bile eksik olursa, emekliliğe hak GİRİŞ TARİHİİkinci husus ise, işe giriş tarihi. İşe giriş tarihi emeklilik için önemli, çünkü yapılan düzenlemeler ve reformlar ile memurların işe giriş tarihlerine göre emeklilik için gerekli şartları da değişti. Burada da üç önemli tarih var. Şöyle ki;- 8 Eylül 1999 öncesi işe giren memurlar için emeklilik süresi ve yaşı Eylül 1999 ila 30 Nisan 2008 tarihleri arasında işe başlayanlarınki Mayıs 2008 ve sonrasında işe girenlerin ise emeklilik şartları hem kadın hem de erkek memurların işe giriş tarihlerine göre ne zaman ve hangi koşullarda emekli olacaklarını NOT Yazı dizimize başladığımız günden itibaren okuyuculardan yüzlerce soru geliyor. Önümüzdeki günlerde yazı dizimiz içinde emeklilik için askerlik, doğum ve yurtdışı borçlanmasından nasıl yararlanılacağına değineceğiz. Ayrıca engelli çalışanların emeklilik şartlarını da açıklayacağız. Sizlerden gelen sorulara da cevap MEMURLARIN EMEKLİLİK İÇİN YERİNE GETİRMELERİ GEREKEN ŞARTLAR8 Eylül 1999 tarihi itibariyle 23 yıldan fazla prim ödeyen memurlar yaş şartı olmadan ve halen de çalışmaya devam ediyorlarsa istedikleri zaman emekli olabilir ve emekli aylığına hak kazanırlar. Bu şartları yerine getirmeyenler ise aşağıdaki ödenmesi gereken prim süresi ve tamamlanması gereken yaşa göre emekli 23 Mayıs 2002 itibariyle, erkek memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 2 yıl ve 2 yıldan azsa, prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 2 yıldan fazla ve 3 yıl 6 ay ve daha az ise, prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 3 yıl 6 aydan fazla ve 5 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 5 yıldan fazla ve 6 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 6 yıl 6 aydan fazla ve 8 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 8 yıldan fazla ve 9 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 9 yıl 6 aydan fazla ve 11 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 11 yıldan fazla ve 12 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 12 yıl 6 aydan fazla ve 14 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 14 yıldan fazla ve 15 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 15 yıl 6 aydan fazla ve 17 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 17 yıldan fazla ve 18 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 18 yıl 6 aydan fazla ve 20 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 20 yıldan fazla ve 21 yıl 6 ay ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 21 yıl 6 aydan fazla ve 22 yıl arasındaysa prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 25 yılını tamamlamasına kalan süre 23 yıldan fazla ise prim ödemeleri gereken süre 25 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da MEMURLARIN EMEKLİLİK İÇİN YERİNE GETİRMELERİ GEREKEN ŞARTLAR8 Eylül 1999 tarihi itibariyle 20 yıl prim ödeyen kadın memurlar, yaş şartı olmadan ve halen de çalışmaya devam ediyorlarsa istedikleri zaman emekli olabilir ve emekli aylığına hak kazanırlar. Bu şartları yerine getirmeyenler ise aşağıdaki ödenmesi gereken prim süresi ve tamamlanması gereken yaşa göre emekli olacaklardır. Bu şartları yerine getirmeyenler ise 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle 20 tam yıl 7200 gün prim ödemiş olanlar belirli bir yaşı tamamlayarak emekliliğe hak 23 Mayıs 2002 itibariyle, kadın memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 2 yıl ve 2 yıldan azsa, prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 2 yıldan fazla ve 3 yıl ve daha azsa, prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 3 yıldan fazla ve 4 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 4 yıldan fazla ve 5 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 5 yıldan fazla ve 6 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 6 yıldan fazla ve 7 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 7 yıldan fazla ve 8 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 8 yıldan fazla ve 9 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 9 yıldan fazla ve 10 yıl ve daha azsa prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 10 yıldan fazla ve 11 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 11 yıldan fazla ve 12 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 12 yıldan fazla ve 13 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 13 yıldan fazla ve 14 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 14 yıldan fazla ve 15 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 15 yıldan fazla ve 16 yıl ve daha az ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 16 yıldan fazla ve 17 yıl ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da 23 Mayıs 2002 itibariyle, memurların emekli olabilmesi için; 20 yılı tamamlamasına kalan süre 17 yıldan fazla ise prim ödemeleri gereken süre 20 yıl ve tamamlamaları gereken yaş da EYLÜL 1999 İLE 30 NİSAN 2008 ARASI İŞE BAŞLAYANLARIN DURUMUİlk kez ile arasında işe başlayan memurların emeklilik şartları kadın memurlara ve erkek memurlara göre Çalışanlar İçin 8 Eylül 1999 tarihi ile sonrasında işe girmiş memurlar 60 yaşını ve 9000 gün 25 tam yıl prim ödeme süresini tamamladıklarında emekliliğe hak Çalışanlar İçin 8 Eylül 1999 ve sonrasında işe girmiş olan kadın memurlar; 58 yaşını ve 9000 gün 25 tam yıl prim ödeme süresini tamamladıklarında emekliliğe hak kazanıyorlar1 MAYIS 2008’DEN SONRA İŞE GİRENLERİN EMEKLİLİK ŞARTLARIErkek Çalışanlar İçin tarihinden sonra ilk kez işe başlayan memurların emeklilik şartları değişiyor. Birinci şart, 9000 25 tam yıl prim ödeme gün sayısını doldurmaları gerekiyor. 31 Aralık 2005 tarihine kadar 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 60 yaşında emekliliğe hak kazanıyor. Ancak prim ödeme süresini ve yaşı tamamlamayanlar için aşağıdaki gibi kademeli emeklilik süreleri 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 61 yaşında emekliliğe hak 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 62 yaşında emekliliğe hak 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 63 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2042 ile 31 Aralık 2043 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 64 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2044 ile 31 Aralık 2045 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 65 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 65 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlarKadın Çalışanlar İçin tarihinden sonra ilk kez işe başlayan kadın memurların emeklilik şartları değişiyor. Birinci şart, 9000 25 tam yıl prim ödeme gün sayısını doldurmaları gerekiyor. 31 Aralık 2005 tarihine kadar 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 58 yaşında emekliliğe hak kazanıyor. Ancak prim ödeme süresini ve yaşı tamamlamayanlar için aşağıdaki gibi kademeli emeklilik süreleri 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayan kadın memurlar 59 yaşında emekliliğe hak 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 60 yaşında emekliliğe hak 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 61 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2042 ile 31 Aralık 2043 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 62 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2044 ile 31 Aralık 2045 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 63 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 arasında; 9000 gün prim ödeme süresini tamamlayanlar 64 yaşında emekliliğe hak kazanıyorlar- 1 Ocak 2048 tarihinden itibaren ise 65 yaşında emekli HADDİNDEN NASIL EMEKLİ OLUNUR?Erkek Memurların Durumu 8 Eylül 1999 tarihinde 50 ve daha yukarı yaşlarda olan erkek memurlar, 61 yaşını tamamlamaları halinde, yani yaş haddi nedeniyle isterlerse veya 65 yaşının tamamlayan memurlar kendi istekleri ile emekli olabilirler. Tek şart, fiili hizmet süresi olarak 10 yılı doldurmaları gerekiyor. Bu şartları yerine getirenler emekli aylığı Memurların Durumu 8 Eylül 1999 tarihinde 50 ve daha yukarı yaşlarda olan kadın memurlar 61 yaşını tamamlamaları halinde ya da 65 yaşını tamamladıklarında; fiili hizmet sürelerinin 10 yılını doldurmuş olmaları halinde kendi istekleri ile emekli Eylül 1999 günü ve öncesinde hizmeti olan memurlar 25 yıldan az hizmeti olanlar, 15 tam yılı tamamlamak şartıyla 61 yaşını tamamlayarak emekli Bağ-Kur’lular hangi şartlarda, ne zaman emekli olacak?SON 24 SAATTE YAŞANANLAR
Emeklilik şartları nelerdir? Bugün tarihinden önce Emekli Sandığı iştirakçisi olmuş sigortalılarla, sigortalılığa önce başlamış sigortalıların Bağ-Kur’dan engelli statüsünde emeklilik hakları olacak. Bilindiği üzere Emekli Sandığı mevzuatı bakımından da engelli kadrosuna %40 ve daha yüksek oranda rapora sahip olanlar alınmaktaydı. Ancak, Emekli Sandığı engelli memurları arasında kanuni tabiriyle, Sakat kadrosunda çalışanlar ile Sakat kadrosunda çalışmayanlar, olarak ayrım yapmaktaydı. 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 39 uncu maddesine tarihinde eklenen j bendi gereğince, “Sakatlıkları sebebiyle ilgili mevzuat uyarınca göreve alınanlardan en az 15 yıl fiili hizmeti bulunanların istekleri üzerine;” emekli olabilmekteydi. Yani Emekli Sandığı sadece kamuya sakat kadrosu ile memur olanları 15 yıl ile emekli etmekte ama normal kadrodayken sakat duruma gelenleri sakat kadrosuna kabul etmemekte dolayısıyla da özürlü de olsa hiç kimseyi özürlü kapsamında emekliliğe sevk etmemekteydi. 2005’te ilk genişleme 5335 sayılı Kanunla ise itibaren sakat kadrosunda olmasa bile g öreve girişlerinde, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak alınmış ve raporda sakatlık oranı en az % 40 olanlardan fiili hizmeti 15 yıl olanların da isterlerse emekli olabilmelerinin önünü açılmıştı. 2008’de ikinci genişleme 5510 sayılı Kanunla ise bu konuda bir yenilik daha getirilmiş bulunuyor. Yani hem sakat kadrosunda olmayan, hem göreve girişinde Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak alınmış sakatlık oranının en az yüzde 40 oranında olduğunu gösterir raporu olmayanlar da, Çalışmaya başladıktan sonra, Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının; % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760 gün, 16 yıl % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480 gün, 18 yıl olduğunun tespit edilmesi halinde emekli olabilecekler. Bağ-Kur Sigortalılığında Engellilerin Emeklilik Şartları 2008 öncesinde sigortalılığa başlamış Bağ-Kur sigortalıları ise tarihine kadar engelli statüsünden emekli olamamakla birlikte bu tarihten sonra 5510 sayılı Kanunla getirilen hakla engellilik mazeretiyle yaşa tabi olmadan ve daha az günle emekli olmaları mümkün bulunuyor. Buna göre sigorta başlangıcından önce malûliyet gerektirir durumda olduğundan dolayı yüzde 60 ve üzeri çalışma gücü kaybı bulunan Bağ-Kur 4/1-b sigortalıları 15 yıl ve 3 bin 960 günle, SGK'ca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının; % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün, % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün, prim bildirilmiş olmak şartıyla emeklilik hakkını kazanmaları mümkün bulunuyor. Örneğin 1998 ila 2008 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalısı olan ve doğuştan %70 çalışma gücü kaybı olduğu Sağlık Kurulu’nca saptanan bir sigortalı çalışma hayatına başlamadan önce malul durumda bulunduğundan emekli olamamaktaydı. 5510 sayılı Kanun yürürlüğe girer girmez bu durumda olan Bağ-Kur sigortalılarına 15 yıl ve 3960 günle emeklilik hakkı tanıdığından bu sigortalı 2013 yılında emekli olma hakkına kavuşmuş bulunuyor. Keza %60 değil ama %40 çalışma gücü kaybı olan bir Bağ-Kur sigortalısı sigorta başlangıcı 1997 ise 2015 yılında 4680 günle emekli Tezel
Emekli olacakları günü bekleyen milyonlarca sigortalı çalışan, emeklilik zamanlarına dair araştırmalarını yapmaya devam ediyorlar. Uzun yıllardır çalışma hayatını sürdüren vatandaşlar “ne zaman emekli olurum” sorusuna yanıt ararken; devlet emeklilik zamanını hesaplamak için vatandaşlara e-Devlet hizmetini sunmuştur. Peki, çalışanlar e-Devlet üzerinden emeklilik zamanını nasıl hesaplayabilirler? Vatandaşlar emeklilik zamanına dair sorgulamalarını nasıl yaparlar? İşte, emeklilik zamanı hesaplamaya ilişkin merak edilen bütün detaylar… Emeklilik Gerekli Olan Şartlar Nelerdir? Emeklilik sigorta türüne ve cinsiyete bakılmaksızın kişilerin normal şartlarda emekli olabilmesi için belirlenen şartları yerine getirmeleri gerekir Belirli bir dönem sigortalı olarak çalışmak. Sigortalılık süresi olarak adlandırılan bu şartta sigorta başlangıç tarihi oldukça önemlidir. Belirlenen süre içerisinde düzenli olarak prim ödemesi yapmak Prim ödemesi için vatandaşlar sonraki dönemlerde doğum, askerlik ve yurtdışı borçlanması seçeneklerini de kullanabilirler. Emeklilik için gerekli olan diğer şart ise; yaş kriteridir. Emeklilik yaşı da kadın ve erkek çalışanlara göre değişiklik gösterir. Kadın çalışanların emeklilik yaşı erkeklere göre daha önce olduğunu söylemek mümkündür. e-Devlet Üzerinden Emeklilik Zamanı Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır? Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından oluşturulan “Normal Şartlarda Ne Zaman Emekli Olabilirim?” sayfası üzerinden emeklilik zamanına dair sorgulaması yapılabilir. İlk adımda e-Devlet kapısı üzerinden ilgili sayfaya giriş yapılır. Açılan sayfada güvenlik adımlarının geçilmesi beklenir. Bunun için “kimliğimi şimdi doğrula” yazısına tıklanması yeterli olur. Kimlik doğrulama yöntemlerinden e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza, kimlik kartı ve banka birini seçerek giriş işlemleri tamamlanabilir. kimlik numarası ve e-Devlet şifresi ilgili kutulara eklendikten sonra sorgulama sayfasına yönlendirilir. Sorgulama sayfasında cinsiyet, doğum tarihi, hizmete başlama tarihi, maluliyet durumu, erken yaşlanma, SSK prim ödeme gün sayısı, diğer sandıklara ait gün sayısı, askerlik/sanatçı gün sayısı, fiili gün sayısı, yurtdışı gün sayısı ve 3600 günün doldurulduğu tarih gibi bilgilerin eklenmesi gerekir. Bütün bilgiler eksiksiz ve doğru bir şekilde eklendikten sonra “gönder” tuşuna basılması yeterli olur. e-Devlet üzerinden “Ne Zaman Emekli Olurum” sorgulamasını yapmak için TIKLAYINIZ ALO 170 Üzerinden Emeklilik Şartları Nasıl Sorgulanır? Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı ALO 170 hizmeti üzerinden vatandaşlar emeklilik şartlarına dair merak ettiği sorulara cevap bulabiliyorlar. ALO 170’i tuşlayarak arama yapıldığında; SSK 4A, BAĞ-KUR 4B ya da Emekli Sandığı 4C emeklilik şartlarına ilişkin kolayca bilgi edinebilir. Telefon ile yapılan sorgulama işlemi sırasında vatandaşların yanında kimlik numarasının yazılı olduğu nüfus cüzdanı ya da kimlik kartının yanında olması işlemlerin daha kısa sürede yapılmasına yardımcı olur. Bu servisi yaş ve sigortalılık süresine bakılmadan bütün sigortalı olarak çalışanlar emeklilik şartlarını öğrenmek için kullanabilirler.
SSK – Bağ-Kur – Emekli Sandığı Sigortalıları İçin Eski ve Yeni Sisteme Göre Emeklilik Şartları– Ek 5 SSK Tarım, Ek-6 ve Ek-9 Sigortalıları SSK Sigortalıları ile aynı şartlara tabidir. 2925 Tarım SSK sigortalıları için emeklilik şartları ayrı bir tabloda belirtilmiştir.– Tarım Bağ-Kur sigortalıları ile isteğe bağlı sigortalılar Bağ-Kur sigortalıları ile aynı şartlara tabidir.– SSK şartlarında 3600 günle emeklilik şartları 15 Yıl – 3600 Günle Kimler Emekli Olabilir ? başlıklı yazıda yer almaktadır.– Engelliler ve vergi indiriminden yararlananlar için emeklilik şartları Engelliler – Çalışma Gücü Kaybı Olanlar İçin Özel Emeklilik Şartları Nelerdir ? başlıklı yazıda yer almaktadır.– Emekli – dul – yetim ve malullük konusunda daha ayrıntılı bilgi Emeklilik-Malullük Rehberi sayfasında yer SİGORTALILARI İÇİN YENİ SİSTEME GÖRE EMEKLİLİK ŞARTLARI5510 – 01/05/2008 Tarihinden İtibaren İlk Defa Sigortalı Olanlar İçin – 4/aERKEK SİGORTALI7200 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-31/12/2035601/1/2036-31/12/2037611/1/2038-31/12/2039621/1/2040-31/12/2041631/1/2042-31/12/2043641/1/2044 ve sonrası655400 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-31/12/2035631/1/2036-31/12/2037641/1/2038 ve sonrası65———– • ———– SİGORTALILARI İÇİN YENİ SİSTEME GÖRE EMEKLİLİK ŞARTLARI5510 – 01/05/2008 Tarihinden İtibaren İlk Defa Sigortalı Olanlar İçin – 4/aKADIN SİGORTALI7200 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-31/12/2035581/1/2036-31/12/2037591/1/2038-31/12/2039601/1/2040-31/12/2041611/1/2042-31/12/2043621/1/2044-31/12/2045631/1/2046-31/12/2047641/1/2048 ve sonrası655400 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-31/12/2035611/1/2036-31/12/2037621/1/2038-31/12/2039631/1/2040-31/12/2041641/1/2042 ve sonrası65———– • ———–BAĞ-KUR SİGORTALILARI VE MEMURLAR İÇİN YENİ SİSTEME GÖRE EMEKLİLİK ŞARTLARI5510 – 01/05/2008 Tarihinden İtibaren İlk Defa Sigortalı Olanlar İçin – 4/b ve 4/cERKEK SİGORTALI9000 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-1/12/2035601/1/2036 – 31/12/2037611/1/2038-1/12/2039621/1/2040-1/12/2041631/1/2042-1/12/2043641/1/2044 ve sonrası655400 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-1/12/2035631/1/2036 – 31/12/2037641/1/2038 ve sonrası65———– • ———–BAĞ-KUR SİGORTALILARI VE MEMURLAR İÇİN YENİ SİSTEME GÖRE EMEKLİLİK ŞARTLARI5510 – 01/05/2008 Tarihinden İtibaren İlk Defa Sigortalı Olanlar İçin – 4/b ve 4/cKADIN SİGORTALI9000 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-31/12/2035581/1/2036 – 31/12/2037591/1/2038-1/12/2039601/1/2040-31/12/2041611/1/2042-31/12/2043621/1/2044-31/12/2045631/1/2046-31/12/2047641/1/2048 ve sonrası655400 Günle Emeklilik ŞartlarıEmeklilik Yaşı1/5/2008-31/12/2035611/1/2036 – 31/12/2037621/1/2038-1/12/2039631/1/2040-31/12/2041641/1/2042 ve sonrası65———– • ———–Sigorta Başlangıcı 1/5/2008 Tarihinden Önce Olanlar İçin Emeklilik Şartları ———– • ———– SİGORTALILARI İÇİN EMEKLİLİK KADEMELİ GEÇİŞ ŞARTLARIERKEK SİGORTALIAşağıda belirtilen prim günü ve yaş şartı dışında ayrıca sigorta başlangıç tarihinden itibaren 25 yıl geçmiş olması gerekirSigortalılık BaşlangıçTarihleriDoldurması GerekenYaşPrim Gün Sayısı– • ———– SİGORTALILARI İÇİN EMEKLİLİK KADEMELİ GEÇİŞ ŞARTLARIKADIN SİGORTALIAşağıda belirtilen prim günü ve yaş şartı dışında ayrıca sigorta başlangıç tarihinden itibaren 20 yıl geçmiş olması gerekirSigortalılık Başlangıç TarihleriDoldurması GerekenYaşPrim GünSayısı– • ———–BAĞKUR SİGORTALILARI İÇİN KADEMELİ EMEKLİLİK ŞARTLARIERKEK TARİHİ İTİBARİYLE 25 YILIN DOLDURULMASINA KALAN SÜREEMEKLİLİK YAŞI2 tam yıl veya daha az443 yıl 6 ay veya daha az453 yıl 6 aydan fazla, 5 tam yıl veya daha az465 yıldan fazla, 6 yıl 6 aydan veya daha az476 yıl 6 aydan fazla, 8 tam yıl veya daha az488 tam yıldan fazla, 9 yıl 6 ay veya daha az499 yıl 6 aydan fazla, 11 tam yıl veya daha az5011 tam yıldan fazla, 12 yıl 6 ay veya daha az5112 yıl 6 aydan fazla, 14 tam yıl veya daha az5214 tam yıldan fazla, 15 yıl 6 ay veya daha az5315 yıl 6 aydan fazla, 17 tam yıl veya daha az5417 tam yıldan fazla, 18 yıl 6 ay veya daha az5518 yıl 6 aydan fazla, 20 tam yıl veya daha az5620 tam yıldan fazla, 21 yıl 6 ay veya daha az5721 yıl 6 aydan fazla, 22 tam yıl58———– • ———–BAĞKUR SİGORTALILARI İÇİN KADEMELİ EMEKLİLİK ŞARTLARIKADIN TARİHİ İTİBARİYLE 20 YILIN DOLDURULMASINA KALAN SÜREEMEKLİLİK YAŞI2 tam yıl veya daha az403 tam yıl veya daha az413 tam yıldan fazla, 4 tam yıl veya daha az424 tam yıldan fazla, 5 tam yıl veya daha az435 tam yıldan fazla, 6 tam yıl veya daha az446 tam yıldan fazla, 7 tam yıl veya daha az457 tam yıldan fazla, 8 tam yıl veya daha az468 tam yıldan fazla, 9 tam yıl veya daha az479 tam yıldan fazla, 10 tam yıl veya daha az4810 tam yıldan fazla, 11 tam yıl veya daha az4911 tam yıldan fazla, 12 tam yıl veya daha az5012 tam yıldan fazla, 13 tam yıl veya daha az5113 tam yıldan fazla, 14 tam yıl veya daha az5214 tam yıldan fazla, 15 tam yıl veya daha az5315 tam yıldan fazla, 16 tam yıl veya daha az5416 tam yıldan fazla veya 17 tam yıl55———– • ———–BAĞKUR SİGORTALILARI İÇİN 15 YILLA KADEMELİ EMEKLİLİK ŞARTLARI KISMİ EMEKLİLİKERKEK TARİHİ İTİBARİYLE 15 YILIN DOLDURULMASINA KALAN SÜREEMEKLİLİK YAŞI2 Tam yıldan fazla-3 tam yıl ve az kalan453 Tam yıldan fazla 4 tam yıl ve az kalan464 Tam yıldan fazla 5 tam yıl ve az kalan485 Tam yıldan fazla 6 tam yıl ve az kalan506 Tam yıldan fazla 7 tam yıl ve az kalan517 Tam yıldan fazla 8 tam yıl ve az kalan528 Tam yıldan fazla 9 tam yıl ve az kalan539 Tam yıldan fazla 10 tam yıl ve az kalan5410 Tam yıldan fazla56Sigorta Başlangıcı Arası Olanlar62———– • ———–BAĞKUR SİGORTALILARI İÇİN 15 YILLA KADEMELİ EMEKLİLİK ŞARTLARI KISMİ EMEKLİLİKKADIN TARİHİ İTİBARİYLE 15 YILIN DOLDURULMASINA KALAN SÜREEMEKLİLİK YAŞI2 Tam yıldan fazla-3 tam yıl ve az kalan413 Tam yıldan fazla 4 tam yıl ve az kalan434 Tam yıldan fazla 5 tam yıl ve az kalan455 Tam yıldan fazla 6 tam yıl ve az kalan476 Tam yıldan fazla 7 tam yıl ve az kalan487 Tam yıldan fazla 8 tam yıl ve az kalan498 Tam yıldan fazla 9 tam yıl ve az kalan509 Tam yıldan fazla 10 tam yıl ve az kalan5110 Tam yıldan fazla52Sigorta Başlangıcı Arası Olanlar60———– • ———–2925 TARIM SSK SİGORTALILARI İÇİN KADEMELİ EMEKLİLİK ŞARTLARI15 Yıl Sigortalılık Süresi – 3600 Günle Emekli OlurlarERKEK SİGORTALI23/05/2002 Tarihindeki Sigortalılık Süresi/Sigortalılık Süresinin BaşlangıcıEMEKLİLİK YAŞI13 yıl dahil-15 yıl 8 ay 15 gün09/09/1986-23/05/19894412 yıl 3 ay dahil-13 yıl24/05/1989-23/02/19904511 yıl 6 ay dahil-12 yıl 3 ay24/02/1990-23/11/19904610 yıl 9 ay dahil-11 yıl 6 ay24/11/1990-23/08/19914710 yıl dahil-10 yıl 9 ay24/08/1991-23/05/1992489 yıl 3 ay dahil-10 yıl24/05/1992-23/02/1993498 yıl 6 ay dahil-9 yıl 3 ay24/02/1993-23/11/1993507 yıl 9 ay dahil-8 yıl 6 ay24/11/1993-23/08/1994517 yıl dahil-7 yıl 9 ay24/08/1994-23/05/1995526 yıl 3 ay dahil-7 yıl24/05/1995-23/02/1996535 yıl 6 ay dahil-6 yıl 3 ay24/02/1996-23/11/1996544 yıl 9 ay dahil-5 yıl 6 ay24/11/1996-23/08/1997554 yıl dahil-4 yıl 9 ay24/08/1997-23/05/1998563 yıl 3 ay dahil-4 yıl24/05/1998-23/02/1999572 yıl 8 ay 15 gün dahil-3 yıl 3 ay24/02/1999-08/09/199958Yukarıda belirtilen şartlar sadece 2925 Tarım SSK sigortalıları için geçerli olup, Ek-5 Tarım Sigortalıları normal SSK sigortalıları ile aynı şartlara tabidir.———– • ———– 2925 TARIM SSK SİGORTALILARI İÇİN KADEMELİ EMEKLİLİK ŞARTLARI15 Yıl Sigortalılık Süresi – 3600 Günle Emekli OlurlarKADIN SİGORTALI23/05/2002 Tarihindeki Sigortalılık Süresi/Sigortalılık Süresinin BaşlangıcıEMEKLİLİK YAŞI13 yıl dahil-15 yıl 8 ay 15 gün09/09/1986-23/05/19894012 yıl 3 ay dahil-13 yıl24/05/1989-23/02/19904111 yıl 6 ay dahil-12 yıl 3 ay24/02/1990-23/11/19904210 yıl 9 ay dahil-11 yıl 6 ay24/11/1990-23/08/19914310 yıl dahil-10 yıl 9 ay24/08/1991-23/05/1992449 yıl 3 ay dahil-10 yıl24/05/1992-23/02/1993458 yıl 6 ay dahil-9 yıl 3 ay24/02/1993-23/11/1993467 yıl 9 ay dahil-8 yıl 6 ay24/11/1993-23/08/1994477 yıl dahil-7 yıl 9 ay24/08/1994-23/05/1995486 yıl 3 ay dahil-7 yıl24/05/1995-23/02/1996495 yıl 6 ay dahil-6 yıl 3 ay24/02/1996-23/11/1996504 yıl 9 ay dahil-5 yıl 6 ay24/11/1996-23/08/1997514 yıl dahil-4 yıl 9 ay24/08/1997-23/05/1998523 yıl 3 ay dahil-4 yıl24/05/1998-23/02/1999532 yıl 8 ay 15 gün dahil-3 yıl 3 ay24/02/1999-08/09/199954Yukarıda belirtilen şartlar sadece 2925 Tarım SSK sigortalıları için geçerli olup, Ek-5 Tarım Sigortalıları normal SSK sigortalıları ile aynı şartlara tabidir.———– • ———–ERKEK MEMURLAR İÇİN EMEKLİLİK KADEMELİ GEÇİŞ ŞARTLARIDoldurulan Süreye GöreMemurluğa Giriş Tarihi23/5/2002 Tarihindeki Memurluk SüresiYaş23/5/1977-23/5/197923 yıl-25 yıl arası4424/5/1979-23/11/198023 yıl-21 yıl 6 ay arası4524/11/1980-23/5/198221,5 yıl-20 yıl arası4624/5/1982-23/11/198318,5 yıl-20 yıl arası4724/11/1983-23/5/198517 yıl-18,5 yıl arası4824/5/1985-23/11/198615,5 yıl-17 yıl arası4924/11/1986-23/5/198814 yıl-15,5 yıl arası5024/5/1988-23/11/198912,5 yıl-14 yıl arası5124/11/1989-23/5/199111 yıl-12,5 yıl arası5224/5/1991-23/11/19929,5 yıl-11 yıl arası5324/11/1992-23/5/19948 yıl-9,5 yıl arası5424/5/1994-23/11/19956,5 yıl-8 yıl arası5524/11/1995-23/5/19975 yıl-6,5 yıl arası5624/5/1997-23/11/19983,5 yıl-5 yıl arası5724/11/1998-8/9/19992 yıl 8 ay 15 gün-3,5 yıl arası58———– • ———–ERKEK MEMURLAR İÇİN EMEKLİLİK KADEMELİ GEÇİŞ ŞARTLARIKalan Süreye GöreMemurluğa Giriş Tarihi23/5/2002 Tarihi İtibariyle 25 yılı Doldurmak İçin Kalan SüreYaş23/5/1977-23/5/19792 yıldan az4424/5/1979-23/11/19802 yıl-3,5 yıl arası4524/11/1980-23/5/19823,5 yıl-5 yıl arası4624/5/1982-23/11/19835 yıl-6,5 yıl arası4724/11/1983-23/5/19856,5 yıl-8 yıl arası4824/5/1985-23/11/19868 yıl-9,5 yıl arası4924/11/1986-23/5/19889,5 yıl-11 yıl arası5024/5/1988-23/11/198911 yıl-12,5 yıl arası5124/11/1989-23/5/199112,5 yıl-14 yıl arası5224/5/1991-23/11/199214 yıl-15,5 yıl arası5324/11/1992-23/5/199415,5 yıl-17 yıl arası5424/5/1994-23/11/199517 yıl-18,5 yıl arası5524/11/1995-23/5/199718,5 yıl-20 yıl arası5624/5/1997-23/11/199820 yıl-21,5 yıl arası5724/11/1998-8/9/199921,5 yıl-22 yıl arası58———– • ———–KADIN MEMURLAR İÇİN KADEMELİ EMEKLİLİK KADEMELİ GEÇİŞ ŞARTLARIDoldurulan Süreye GöreMemurluğa Giriş Tarihi23/5/2002 Tarihindeki Memurluk SüresiYaş8/9/1979 dan önce22 yıl 8 ay 15 günden fazla–8/9/1979-8/9/198122 yıl 8 ay 15 gün-20 yıl389/9/1981-23/5/198420 yıl 8 ay 15 gün-18 yıl4024/5/1984-23/5/198517 yıl – 18 yıl arası4124/5/1985-23/5/198616 yıl – 17 yıl arası4224/5/1986-23/5/198715 yıl – 16 yıl arası4324/5/1987-23/5/198814 yıl – 15 yıl arası4424/5/1988-23/5/198913 yıl – 14 yıl arası4524/5/1989-23/5/199012 yıl – 13 yıl arası4624/5/1990-23/5/199111 yıl – 12 yıl arası4724/5/991-23/5/199210 yıl – 11 yıl arası4824/5/1992-23/5/19939 yıl – 10 yıl arası4924/5/1993-23/5/19948 yıl – 9 yıl arası5024/5/1994-23/5/19957 yıl – 8 yıl arası5124/5/1995-23/5/19966 yıl – 7 yıl arası5224/5/1996-23/5/19975 yıl – 6 yıl arası5324/5/1997-23/5/19984 yıl – 5 yıl arası5424/5/1998-23/5/19993 yıl – 4 yıl arası55———– • ———–KADIN MEMURLAR İÇİN KADEMELİ EMEKLİLİK KADEMELİ GEÇİŞ ŞARTLARIKalan Süreye GöreMemurluğa Giriş Tarihi23/5/2002 Tarihi İtibariyle 20 yılı Doldurmak İçin Kalan SüreYaş8/9/1979 dan önce––8/9/1979-8/9/1981–389/9/1981-23/5/19842 yıldan az4024/5/1984-23/5/19852 yıl – 3 yıl arası4124/5/1985-23/5/19863 yıl – 4 yıl arası4224/5/1986-23/5/19874 yıl – 5 yıl arası4324/5/1987-23/5/19885 yıl – 6 yıl arası4424/5/1988-23/5/19896 yıl – 7 yıl arası4524/5/1989-23/5/19907 yıl – 8 yıl arası4624/5/1990-23/5/19918 yıl – 9 yıl arası4724/5/991-23/5/19929 yıl – 10 yıl arası4824/5/1992-23/5/199310 yıl – 11 yıl arası4924/5/1993-23/5/199411 yıl – 12 yıl arası5024/5/1994-23/5/199512 yıl – 13 yıl arası5124/5/1995-23/5/199613 yıl – 14 yıl arası5224/5/1996-23/5/199714 yıl – 15 yıl arası5324/5/1997-23/5/199815 yıl – 16 yıl arası5424/5/1998-23/5/199916 yıl – 17 yıl arası55
“EYT” kısaltmasının açılımı sonradan konulan “yaş” engeli nedeniyle geciktirilen emeklilik haklarına bir an önce kavuşmak isteyen emeklilik mağdurlarından oluşan bir DEMOKRATİK yollarla haklarının iadesini talep eden topluluk. Hemen hemen tüm aileleri ilgilendiren bir sorun. Hâl böyle olunca “Yaşa takılanlar ne zaman emeklilik haklarına kavuşacak, bu konuda son gelişmeler ne?”… Bu sorular ile benzeri sorular okuyucularımızın en çok sormakta olduğu soruların başında gelmektedir. Şimdiye kadar kadınların, annelerin, stajyerlerin, taşeron işçilerinin, sözleşmelilerin ve daha birçok kesimin sorunlarına tercüman olduk. Emeklilikte yaşa takılan değerli okuyucularımızın da haklı taleplerine elbette tercüman olmaya devam edeceğiz… EYT’liler ne istiyor? Maalesef bu konu kamuoyunda yanlış anlaşılmaktadır. Zira EYT’liler erken emeklilik ya da ayrıcalık değil işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik koşulları neyse sadece onu müktesep hak olarak talep etmektedirler… Sorunun kaynağı bir gece ansızın 1999 yılında çıkarılan kanun Kısaca “EYT” olarak kendilerini tarif eden, emeklilikle ilgili tüm şartları yerine getirmesine rağmen yaşa takılanlar haklı olarak sürekli yakınmaktadır. Keza 1999 Marmara depremi esnasında maalesef çalışanların-emekçilerin görüşüne bile başvurmadan, hukukun temel kurallarından “müktesep hak” ilkesini de gözetmeden yürürlüğe konulan kanun ile yaşa takılanlar da âdeta bu depreme maruz kalmış gibi oldular… EYT için çözüm 2008 yılı reform bakış açısı 1999 yılında yapılan düzenlemelerde 2008 yılında açıkladığımız şekilde düzenleyici kanunun yürürlüğe girmesinden önce mevcut çalışanların müktesep hakları korunmuş olsaydı bugün EYT mağdurları oluşmazdı. Peki bu mağduriyet nasıl giderilebilir? Çözüm son derece basit. Tek bir kanun maddesi bile yeterli. O da herkesin ilk sigorta girişinin yapıldığı tarihteki emeklilik şartlarıyla emekli edilmesidir. Bunun için de aynen 2008 sosyal güvenlik reformunda olduğu gibi yeni düzenlemeden sadece bu yeni düzenlemelerin yürürlüğe girdiği tarihten sonra işe ilk defa girenlerin etkilenmesi şeklinde olabilecektir. Dolayısıyla 1999 yılında mağduriyete neden olan 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girmeden önce herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı… bağlı olarak sigortalı bir işe girenlerin bu kanuna değil, işe girdikleri tarihlerdeki emeklilik şartlarına tabi tutularak sorunun çözülmesi gerekmektedir. 6 GRUP EYT’Lİ VAR EYT’liler tek bir sigortalılık grubunda yer almadığından emeklilik şartları yer aldıkları sigortalılık türüne göre farklılık arz etmektedir. Keza genel olarak; İş Kanunu’na tabi olan işçiler ile işçi gibi sigortalı sayılan SSK’lılar, Esnaf-sanatkâr, şirket ortağı ile diğer kendi nam ve hesabına çalışanlar Bağ-Kur’lular, Memur ve memur gibi iştirakçi sayılan Emekli Sandığına tabi olanlar, Tarım SSK, Tarım Bağ-Kur, Banka ve TOBB… sandıklarına tabi olanlar olmak üzere değişik gruplarda yer alan çok sayıda EYT’li bulunmaktadır. Dolayısıyla her grubun yer aldığı yürürlükten kaldırılan sosyal güvenlik uygulama kanunlarına göre çözüm getirilmesi gerekmektedir. EYT’LİLERDE EN AVANTAJLI OLAN GRUP KADINLAR SSK’lılar, Bağ-Kur’lular, Emekli Sandığına tabi olanlar, Tarım SSK, Tarım Bağ-Kur, Banka ve TOBB sandıklarına tabi olan tüm gruplarda kadınlar, erkeklere göre daha şanslı bulunmaktadır. Zira 1999 yılında Marmara depremi esnasında üçlü koalisyon yönetimi tarafından yürürlüğe konan Sayılı Kanun ile sonradan getirilen “Yaş” engeline ilişkin düzenlemeden önce emeklilik şartları bakımından kadınlara emeklilik için gereken hem prim gün sayısı hem de sigortalılık süresi bakımında pozitif bir ayrımcılık tanınmış idi. Dolayısıyla sigortalılık süresi açısından değerlendirdiğimizde genel olarak kadınlar için 20 yıl erkekler için ise 25 yıl olarak öngörülmüştür. Bu bakımdan tarihinden önce sigortalılığı bulunan bütün EYT’li kadınlar bugün bile EYT yasası çıksa gerekli olan sigortalılık süresini tamamlamış bulunmaktadır. Erkeklerde durum böyle değil. Örneğin sigorta girişi olan bir EYT’li bir erkek ancak 2024 tarihinde sigortalılık süresini yerine getirmiş olmaktadır. Normal emeklilikte prim gün sayısı açısından değerlendirildiğinde yine kadınlar daha avantajlıdır. Zira hem Bağ-Kur’lu hem de Emekli Sandığına tabi EYT’li erkekler için gün 25 yıl prim gün sayısı şartı aranırken kadınlar için ise sadece gün 20 yıl prim gün şartı yeterli olmaktadır. Kadın sigortalılar açısından değerlendirme yaptığımızda SSK kapsamında EYT’li kadınların hem Bağ-Kur’lu hem de Emekli Sandığına tabi EYT’li kadınlardan prim gün sayısı yönünden daha avantajlı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. 23. seneidevriyesinde EYT, sosyal güvenlik tarihimizin en uzun çözüm bekleyen meselesini teşkil etmektedir. Sabırla çözüm beklerken bu süre zarfında sonradan getirilen yaş engeli nedeniyle kimi 2 yıl, kimi 3 yıl, kimi 4 yıl, kimi 5 yıl ve daha fazla bekleyerek emekli oldu. Netice itibarıyla 1999 yılından bugüne EYT’lilerin yarısından fazlası bekleyerek emekli oldu… Benim yaptığım hesaplamalara göre hiçbir çözüm olmasa bile bu yıl sonuna kadar EYT’lilerin sayısı 4 milyonun altına düşmektedir. Keza EYT mağduriyetinin ilk yıllarında her yıl 200 binlerde başlayan emekli olan sayısı akabinde 300 binlerde; şimdilerde ise 400 binleri aşmıştır… Böyle giderse birkaç yıl içinde zaten hiçbir EYT’li kalmayacaktır. Bu nedenle EYT’liler artık çözüm beklemekten son derece bitkin duruma düşmüş durumdalar. Üçlü koalisyonun IMF’nin telkinleriyle yol açtığı EYT meselesi bir an evvel çözülmezse çeyrek asırlık bir meseleye dönüşecektir. GEÇEN SENE EMEKLİ OLAN EYT’LİLER Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz üzere SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı kapsamında çalışmakta iken tarihinde sonradan getirilen kademeli “Yaş” şartının engel olarak konulması nedeniyle hâlen emekli olamayanlar “Emeklilikte Yaş Engeline Maruz Bırakılanlar” kitlesini oluşturmaktadır. EYT’liler, mağduriyete sebep olan 4447 sayılı yasa öncesinde tek bir sigortalılık yasasında yer almadığından emeklilik şartları yer aldıkları yasalardaki sigortalılık türüne göre farklılık arz etmektedir. Keza genel olarak; İş Kanunu’na tabi olan işçiler ile işçi gibi sigortalı sayılan SSK’lılar, Esnaf-sanatkâr, şirket ortağı ile diğer kendi nam ve hesabına çalışanlar Bağ-Kur’lular, Memur ve memur gibi iştirakçi sayılan Emekli Sandığına tabi olanlar, Tarım SSK, Tarım Bağ-Kur, Banka ve TOBB… sandıklarına tabi olanlar olmak üzere değişik gruplarda yer alan çok sayıda EYT’li bulunmaktadır. Dolayısıyla her grubun yer aldığı yürürlükten kaldırılan sosyal güvenlik uygulama kanunlarına göre çözüm getirilmesi gerekmektedir. Dar anlamada sigortalılık statülerine göre ise EYT’lileri genel olarak 3 grupta da toplamak mümkündür. Buna göre tarihi öncesinde SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı kurumlarına ve uygulama yasalarına tabi olarak çalışmakta olan bu gruplardan en büyüğünü işçiler ve işçi gibi sigortalılar oluşturmaktadır. 2021 yılında emekli aylığı bağlanan EYT’liler Geçen yıl SGK, 810 bini aşkın kişiye emeklilik aylığı ve geliri bağlamıştır. Bu emeklilerin kişisi malulen emekli, 239 kişi vazife malulü, 3308 kişi ise iş kazası ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almaya hak kazanmıştır. hak sahibi dul-yetim aylığı, hak sahibi ise ölüm geliri almaya hak kazanmıştır. Emeklilikte sonradan getirilen yaş engeline takılanlardan ise en çok emekli olanların başında kişi ile SSK’lı emekliler gelmektedir. Bunları kişi ile Bağ-Kur’lu EYT’liler izlemiştir. En küçük grubu ise memur ve diğer kamu görevlileri kişi ile izlemiştir. Netice itibarıyla toplamda EYT’li geçen sene EYT çözüm yasası beklerken emekli olmuştur. EYT’LİLER NE İSTİYOR? Bilindiği üzere EYT, hemen her gün yazılı-görsel-sosyal ve diğer tüm medyada en çok yer alan ve sadece sonradan konulan “yaş” engeli nedeniyle geciktirilen emeklilik haklarına bir an önce kavuşmak isteyen emeklilik mağdurlarından oluşan büyük bir topluluk. Hemen altını tekrar çizelim EYT’liler erken emeklilik ya da bir ayrıcalık istemiyor. Sadece 1999 yılında çıkarılan yasa ile getirilen “yaş” engelinin kaldırılmasını istiyor. Zira EYT’liler erken emeklilik ya da ayrıcalık değil işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik şartları neyse sadece onu müktesep hak olarak talep etmektedirler… Başka bir anlatımla alınan haklarının iadesini talep etmektedirler… 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu 31 Aralık 2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Bu bütçede EYT’lilerin emekli olması hâlinde SGK’ya getireceği yükle ve yapılacak transferlerle ilgili bir karşılık konulmamıştı. Bu nedenle 2022 yılında EYT’lilerin emekli edilemeyeceğinin -daha önceki yazılarımızda- birçok kez altını çizmiştik. 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunun TBMM’deki görüşmelerinin 2022 bütçe görüşmelerine göre daha hararetli olması beklenmektedir. Daha da önemlisi seçim dönemine denk gelmesi ve bütün kamu çalışanlarının maaş ve diğer özlük haklarına yapılacak enflasyon güncellemesi ve iyileştirmeler ile özellikle “Emeklilikte Yaş Engeline Maruz Bırakılanlar” EYT kitlesini yakından ilgilendirecektir. EYT’NİN KAPSAMINI BÜTÇELER GÖSTERECEK EYT meselesinin 23 seneden beri ortada durmasının en önemli sebebinin maliyet hesabı dolayısıyla bütçe olduğunu söylesek yanlış olmayacaktır. Keza aşağıda yer verdiğimiz önceki sene gerçekleşen SGK’nın gelir-gider dengesi açısından Merkezî bütçeden yapılacak transferler büyük önem taşımaktadır. 2021 yılı SGK Gelir-Gider Dengesine İlişkin Tablo Geldiğimiz noktada artık hükûmetin en yetkili kişileri tarafından müteaddit kez yapılan açıklamalardan bu sene sonuna kadar EYT meselesinin çözüleceği hususunda artık hiç kimsenin bir tereddüdü kalmamıştır. Asıl merak edilen konu EYT’lilerin ilk işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik şartları neyse sadece bu müktesep hak kapsamındaki prim gün sayısı ve sigortalılık sayısı ile mi? Yoksa mağduriyete neden olan 4447 sayılı yasada getirilen yaş şartı ve artırılan prim gün sayısı şartları yumuşatılarak kademeli emekliliğin devam ettirilip ettirilmeyeceği noktasında toplanmaktadır. İşte bütün bu soruların cevapları ve yapılacak düzenlemenin kapsamının nasıl olacağını 2023 yılında yürürlüğe girecek ve bu yıl sonuna kadar kesinleşecek Merkezi Bütçe ile SGK’nın bütçesinde emekli edilecek EYT’li sayısına göre konacak emekli maaşları ile diğer karşılıkları için yapılacak transferin tutarı ışık tutacaktır. Zira SGK’nın yukarıda yer verilen gelir-gider dengesi emekli edilecek EYT’lilerin 500 bin mi? 1 milyon mu? 2 milyon mu? 3 milyon mu? Özetle yapılacak çözüm kapsamında emekli edilmesi planlanan EYT’lilerin sayısına göre yeniden dengelenmesi gerekecektir. EYT’LİLER FORMÜL İSTEMİYOR! Gazetemize ve sosyal medya hesaplarımıza her gün gelen çok sayıda iletilerden medyadan öğrendikleri tüm formül çözümlerini istemediklerini belirtmektedir. Tekrar altını çizelim EYT’liler erken emeklilik ya da bir ayrıcalık istemediklerini, sadece 1999 yılında çıkarılan yasa ile getirilen “yaş” engelinin kaldırılmasını istiyor. Zira EYT’liler erken emeklilik ya da ayrıcalık değil işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik şartları neyse sadece onu müktesep hak olarak talep etmektedirler… Başka bir anlatımla alınan haklarının iadesini talep etmektedirler. İSA KARAKAŞ TÜRKİYE GAZETESİ EYT’li SSK’lılara gün prim şartı gerçekçi değil! İsa Karakaş EYT; Emeklilikte Yaşa Takılan emeklilik mağduru binlerce okurumuz e-Mail ve sosyal medya hesaplarımıza gönderdikleri yüzlerce iletilerde yazılı ve görsel medyada her gün yer alan değişik çok sayıdaki formüllerden kafalarının karmakarışık hâle geldiğini özelikle bu formüller arasında SSK’lı EYT’lilere de gün şartı getirilmesi ihtimaline karşı son derece tedirgin olduklarını ifade etmektedirler. Sosyal güvenlik alanında 28 yıllık uygulayıcı, denetleyici, eğitici, bilirkişi, gazeteci ve yazar olarak tüm tecrübemle bu tedirginliğin yersiz olduğunu keza SSK’lılara gün prim şartı getirmenin mümkün olmadığı yönündeki kanaatimi peşinen dile getirmek isterim. Keza anayasamız gereği sosyal güvenlik her vatandaşın temel hakları arasında yer almakta olup yapılacak düzenlemelerin, öngörülecek şartların kişilerin çalışma biçimleri ve durumlarının gözetilerek pratikte uygulanabilir olması elzemdir. Nitekim tarihsel süreç içerisinde sosyal güvenlik sistemimize bakıldığında SSK’lılara Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki sigortalı ve iştirakçilerden farklı olarak hiçbir zaman gün prim şartı öngörülmemiştir. SOSYAL GÜVENLİK REFORMUNDA SON ANDA GÜN PRİMDEN VAZGEÇİLMİŞTİ Hiç unutmam 2006 yılında SGK’nın uygulama kanunu olan 5510 sayılı Kanun çalışmaları tamamlanmıştı. Belirtilen Kanun’un ilk hâlinde Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na tabi olanlar gibi SSK’lılara da gün prim şartına yer verilmişti. Bu duruma o zaman da yazılarımda işçilerin SSK’lıların durumunun farklı olduğu ve gün prim şartının mağduriyetlere yol açacağını defalarca dile getirmiştim. Keza SSK’lılara özelikle özel sektör işçilerine 9000 gün prim şartı getirmek büyük mağduriyetlere yol açacağı aşikârdı. Bu nedenle SGK’nın uygulama 5510 sayılı kanunu 2008 yılında yürürlüğe konduğunda SSK’lıların prim gün şartı günden güne düşürülmüştür. Buradan hareketle Emekli Sandığına tabi olan memur ve kamu görevlilerinin devlet tarafından çalıştırılmakta oldukları bu nedenle bu çalışanların kayıt dışı kalmalarının mümkün olmadığı dolayısıyla günü doldurmalarının çok kolay olduğu açıktır. Bağ-Kur’luların da primlerini yatırıp yatırmamaları kendi inisiyatiflerinde bulunmaktadır. Hâlen %30’larda bulunan kayıt dışı istihdam ve yüksek işsizlik rakamları göz önünde bulundurulduğunda işçilerin 25 yıl boyunca aralıksız çalışıp günü doldurmaları son derece güç olduğu izahtan varestedir. O zaman dile getirdiğim bu tespitler şu anda SSK’lı EYT’liler için de geçerlidir. İNŞAAT İŞÇİSİ EYT’LİLER GÜN PRİMİ 50 YILDA TAMAMLAR Okurlarımızdan gelen çok sayıda iletiden özel sektörde çalışan işçiler gün primi bile doldurmakta güçlük çektiklerini gün prim şartı getirileceği yönündeki medyada yer alan haberler karşısında kara kara düşünmektedir. Hakikaten de bir inşaat işçisini düşünelim mevsim şartları da göz önünde bulundurulduğunda yılda en fazla 6 ay çalıştığını varsayarsak bu durumda gün primi doldurması için 50 yıl çalışması gerekecektir. Piyasada günübirlik yevmiyeci çalışan işçiler, tarım sektöründe balıkçılık sektöründe ve diğer mevsimlik işlerde çalışan işçiler ile daha birçok örnek verilebilir… Diğer yandan SSK’lıların emekliliği için gereken prim gün sayısı tarihine kadar gün iken belirtilen tarihten sonra gün primine, ikinci sosyal güvenlik reformunda yani 2008 yılında prim gün sayısına çıkarılmıştır. Bu bağlamda SSK’lılar için hiçbir zaman öngörülmeyen gün prim sayısının mevcut düzenlemelerden farklı olarak yüksek bir miktarda artırılarak prim gün sayısına çıkarılmasının mümkün olmadığı düşünülmektedir. EYT DÜZENLEMESİNE EN ÇOK İHTİYAÇ DUYANLARIN DURUMU GÖZETİLMELİ EYT düzenlemesine en çok ihtiyaç duyanların başında hiç şüphesiz belirli bir yaşa gelmiş ve iş bulamayan işsiz SSK’lılar gelmektedir. Bu kesimi yukarıda belirttiğimiz üzere başta inşaat işçileri, yevmiyeciler ile diğer bedensel faaliyet gerektiren işlerde çalışan emekçiler gelmektedir. Bu bağlamda EYT düzenlemesinin amacına ulaşması ve mağduriyetlerin giderilmesi açısından özelikle SSK’lı 4/1-a’lı özel sektör işçilerine gün prim şartının getirilmesinin adil ve hakkaniyete uygun olmayacağı ayrıca pratikte uygulanmasının da mümkün olmadığının bir kez daha altını çizmek isterim… *** “Bir insanın asaleti, ona hiçbir faydası dokunmayacak insanlara olan davranışından belli olur.” Adam Grant
tobb emekli sandığı emeklilik şartları